در صورتی که مودی نسبت به مالیات متعلقه و برگ تشخیص مالیاتی اعتراض داشته باشد، مطابق قانون، می‌تواند، نسبت به این مسئله شکایت کند؛ همچنین در سایر مراحل و پس از صدور رأی هیئت های بدوی و هیئت تجدید نظر نیز مودی حق اعتراض مجدد را دارد. به طور کلی فرآیند رسیدگی به اعتراضات و اختلافات مالیاتی، تحت آیین دادرسی مالیاتی انجام می شود. بدون شک کلیه مودیان مالیاتی باید با این مقوله آشنا باشند. مقاله پیش رو از سایت خدمات حسابداری و مالیاتی فینوتکس به دادرسی مالیاتی، مراحل و دستورالعمل آن اختصاص داده شده است.
آیین دادرسی مالیاتی چیست؟
یکی از مهم ترین وظایف مودیان مالیاتی (اشخاص حقیقی و حقوقی)، تنظیم اظهارنامه مالیاتی و تسلیم آن (در زمان قانونی تعیین شده) به سازمان امور مالیاتی است. پس از این مرحله، اظهارنامه توسط ممیزین مالیاتی بررسی، رد یا تأیید می شود و در نهایت برگ تشخیص مالیات برای مودی صادر می گردد.
در صورتی مودی، مبلغ مالیات تعیین شده در برگ تشخیص را قبول نداشته باشد، مطابق قانون تا 30 روز پس از ابلاغ این برگ مهلت دارد، تا به آن اعتراض کند. به فرآیند اعتراض به برگ ابلاغ شده یا رأی صادره از سمت سازمان امور مالیاتی و رسیدگی به اعتراض، دادرسی مالیاتی گفته می شود. در واقع هر گونه اختلافی که بین مودی و اداره امور مالیاتی پیش آید، تحت آیین دادرسی مالیاتی حل می گردد.
مراحل آیین دادرسی مالیاتی
فرآیند دادرسی مالیاتی را می توان به مراحل زیر تقسیم کرد:
1. رسیدگی مالیاتی
در نخستین مرحله آیین دادرسی مالیاتی، اداره امور مالیاتی به اعتراض مودی رسیدگی می کند. به عنوان توضیح بیشتر باید اضافه کرد که مودی، طی فرصت 30 روزه تعیین شده (پس از ابلاغ برگ تشخیص مالیاتی) باید اعتراض خود را به همراه مدارک به اداره امور مالیاتی ارائه دهد. پس از آن سازمان امور مالیاتی نیز طی 30 روز به اعتراض مودی رسیدگی می کند.
نتیجه رسیدگی در برگ تشخیص مالیاتی، ثبت شده و ریاست اداره مالیاتی آن را امضاء می کند؛ البته در شرایطی که اعتراض، وارد تشخیص داده نشود و توافق لازم بین مودی و سازمان امور مالیاتی صورت نگیرد، مراتب، در برگه تشخیص، ثبت شده و به هیئت حل اختلاف مالیاتی، ارجاع داده می شود.
2. دادرسی مالیاتی توسط هیئت حل اختلاف
در این مرحله، هیئتی متشکل از قاضی، نماینده امور مالیاتی و نماینده اتحادیه، پرونده مالیاتی را مورد بررسی قرار داده و رأی خود را صادر می کنند. پذیرش رأی از سمت مودی به معنای پذیرفتن مالیات قطعی شده است؛ اما اگر مودی آن را قبول نداشته باشد، تا 30 روز پس از ابلاغ برگ قطعی صادر شده از هیئت اختلاف، فرصت اعتراض دارد.
علاوه بر مودی، اداره امور مالیاتی نیز در صورتی که رأی صادره را نادرست یا برخلاف قانون و مقررات تشخیص دهد، می تواند، اعتراض خود را ثبت نماید.
3. ارجاع پرونده مالیاتی به شورای عالی مالیاتی
اگر مودی یا اداره مالیاتی به رأی هیئت حل اختلاف، اعتراض کند، پرونده به شورای عالی مالیاتی ارجاع داده می شود. در این مرحله، یک سری تشریفات قانونی طی شده و در نهایت شورا، رأی صادر شده در مرحله قبل را رد یا تأیید می گردد. در صورت رد شدن رأی، پرونده مجدداً وارد مرحله دادرسی مالیاتی می شود؛ اما توسط هیئت حل اختلاف دیگری، مورد بررسی قرار می گیرد. اگر رأی، تأیید شود، مودی می تواند، برای ادامه شکایت خود مرحله بعد را طی کند.
شایان ذکر است که شورای عالی مالیاتی نمی تواند، مبلغ مالیات را کاهش دهد؛ این شورا صرفاً به مشکلات و اختلافات پیش آمده رسیدگی می کند.
4. ارجاع پرونده به هیئت سه نفره وزارت اقتصاد
در صورتی که شورای عالی مالیاتی، رأی صادر شده از سوی هیئت اختلاف را تأیید کند، مودی باز هم 30 روز برای اعتراض فرصت دارد. در این صورت، پرونده به هیئت سه نفره وزارت اقتصاد ارجاع داده می شود. اعضای این هیئت، توسط وزیر اقتصاد و دارایی تعیین می گردند. اگر مودی به رأی هیئت سه نفره نیز اعتراض داشته باشد، پرونده به مرحله بعد می رود.
5. دادرسی مالیاتی توسط دیوان عدالت اداری
پس از صادر شدن رأی هیئت سه نفره وزیر اقتصاد، مودی، 3 ماه مهلت دارد، تا اعتراض خود را به دیوان عدالت اداری ارجاع دهد. از آنجا که ماهیت دیوان عدالت اداری با سازمان امور مالیاتی متفاوت است و بر اساس قوانین قضایی اداره می شود، در این مرحله، مودی باید یک وکیل (وکیل قانونی دادگستری) داشته باشد و به واسطه آن از سازمان امور مالیاتی شکایت کند.
در صورتی که دیوان عدالت اداری، رأی های صادر شده در مراحل قبل را باطل کند، پرونده مالیاتی، مجدداً به سازمان امور مالیاتی ارجاع داده می شود. لازم به توضیح است که دیوان عدالت اداری، حق تغییر مبلغ مالیات را ندارد.
متخصصین فینوتکس آماده خدمت رسانی و مشاوره انواع خدمات مالیاتی و مالی است.
دستورالعمل آیین نامه دادرسی مالیات
به منظور پیشگیری از اختلاف و تنش در مراحل مختلف فرآیند دادرسی مالیاتی، دستورالعملی تنظیم شده است که در آن همه اصول و قواعد لازم آمده اند. در واقع رسیدگی به اختلافات مالیاتی، بر مبانی این اصول و قوانین صورت می گیرد. در این دستورالعمل، وظایف مودیان، روسای مالیاتی، هیئت ها و گروه های رسیدگی به اختلافات، همچنین ارکان دادرسی مالیاتی آمده است. اداره کل امور مالیاتی نیز وظیفه نظارت بر اجرای دستورالعمل را بر عهده دارد.
لازم به ذکر است که قواعد و قوانین ذکر شده در دستورالعمل بر اساس منابع تنظیم شده اند:
- قانون مالیات های مستقیم و اصلاحیه های آن
- آیین نامه مربوط به ماده 219 قانون مالیات های مستقیم
- همه بخشنامه هایی که اداره امور مالیاتی صادر کرده است.
برای دانلود PDF دستورالعمل دادرسی مالیاتی ایران به لینک زیر مراجعه کنید.
دستورالعمل دادرسی مالیاتی ایران
مرکز دادرسی مالیاتی
به هیئت های حل اختلاف داخل سازمان امور مالیاتی و دیوان عدالت اداری، مرکز دادرسی مالیاتی گفته می شود. لازم به توضیح است که کلیه هیئت های حل اختلاف مالیاتی، به غیر از هیئت حل اختلاف موضوع ماده 251 مکرر قانون و دیوان عدالت اداری (هیئت سه نفره انتخابی وزیر اقتصاد و دارایی) در سازمان امور مالیاتی تشکیل می شود؛ البته به طور کلی رکن اصلی اجرای قانون با سازمان مالیاتی است.
بند 25 آیین دادرسی مالیاتی
دستورالعمل دادرسی مالیاتی در 6 فصل و 43 بند، تنظیم شده است؛ بند 25 این دستورالعمل به تسلیم رونوشت گزارش رسیدگی و اجرای قرار به مؤدی اختصاص دارد به دلیل اهمیت این قانون، آن در ادامه آورده‌ایم:
در صورت درخواست کتبی مودی یا وکیل یا نماینده قانونی او، اداره امور مالیاتی یا هیئت حل اختلاف، وظیفه دارند، بسته به مورد، رونوشت گزارشی را که بر اساس آن، برگ تشخیص صادر شده است، همچنین گزارش اجرای قرار را به وی اعلام کنند و هر گونه توضیحی را که خواهان آن است، به او ارائه دهند.
ذیل بند 25 قانون آیین دادرسی مالیاتی، تبصره ای هست که می گوید، اگر رسیدگی هیئت حل اختلاف مالیاتی، منجر به صدور قرار، اعم از رسیدگی یا رفع نقص گردد، ابلاغ نسخه ای از قرار صادره جهت اطلاع مودی الزامی است.
آیین دادرسی مالیاتی با فینوتکس
دادرسی مالیاتی، مبحث بسیار گسترده ای است، اصول و قوانین زیادی دارد؛ از این رو بهترین روش برای پیگیری اعتراضات، کمک گرفتن از افراد متخصصی است که بر راهکارهای قانونی حل اختلافات، تسلط کامل دارند.
مجموعه فینوتکس از کارشناسان متخصص بهره برده و در زمینه کلیه امور مالیاتی شما را راهنمایی می کند؛ از تنظیم اظهارنامه گرفته، تا شرکت در هیئت های حل اختلاف. علاوه بر این اگر مسائل و خدمات مالی و مالیاتی خود را فینوتکس بسپارید، می توانید، مطمئن باشید که با استفاده از شیوه های کاملاً قانونی، کمترین میزان مالیات را پرداخت خواهید کرد؛ مشمول جریمه و سایر مشکلات نخواهید شد.