برگ تشخیص مالیاتی چیست؟
برگ تشخیص مالیاتی را می توان به طور خلاصه، برگه ای دانست که در آن میزان مالیات سالیانه مودی مشخص شده است و از طریق سازمان امور مالیاتی ابلاغ می شود. در واقع ممیز مالیاتی، پس از تعیین میزان مالیات مودی، اطلاعات مربوط به مبلغ مالیات سالانه، به علاوه اطلاعات هویتی شخص و اطلاعات هویتی خود را در قالب برگ تشخیص، به صورت حضوری یا غیر حضوری (از طریق درگاه ملی خدمات مالیات) ابلاغ می‌کند.
ابلاغ برگ تشخیص مالیاتی، وظایفی را برای مودی ایجاد می کند؛ به عنوان مثال مودی تا 30 روز فرصت دارد که نسبت به این برگه اعتراض کند؛ عدم اعتراض به منزله پذیرفتن آن است و شخص را موظف به پرداخت مالیات متعلقه می کند.
شایان ذکر است که دریافت برگ تشخیص، اعتراض به آن، همچنین پرداخت مالیات، به صورت اینترنتی از طریق درگاه ملی خدمات مالیاتی و سامانه مشخص شده امکان پذیر است. در ادامه این مقاله از فینوتکس ارائه‌دهنده خدمات حسابداری، مالی و مالیاتی با ما همراه باشید.
انواع برگه تشخیص مالیاتی کدامند؟
انواع برگ تشخیص مالیات در یکی از دسته های زیر قرار می گیرند:
برگ تشخیص مالیات حقوق
همه کارفرمایان و کسانی که ملزم به پرداخت حقوق هستند، باید قبل از پرداخت حقوق، مالیات تعیین شده را از آن کسر نموده و به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند. در صورتی که این مالیات به موقع پرداخت نشود و یا مبلغ پرداخت شده با مالیات حقوق معین شده توسط سازمان مالیات، مغایر باشد، این سازمان برگ تشخیص مالیات بر حقوق را صادر می کند. در این برگ، میزان مالیات و جریمه قابل پرداخت درج می شود.
برگ تشخیص مالیات بر عملکرد
این برگ، پس از بررسی اظهارنامه و مطابقت دادن آن با اسناد و مدارکی مثل دفاتر حسابداری، ترازنامه و گزارش معاملات صادر می شود.
برگ تشخیص مالیات تکلیفی
این برگ برای افرادی که مشمول پرداخت مالیات تکلیفی (اجاره، حق الوکاله و …) هستند، صادر می شود و تا حدودی با سایر برگ‌های تشخیص متفاوت است.
نحوه اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی
در صورتی که مودی، مالیات درج شده در برگ تشخیص را نادرست دانسته و یا به هر دلیل دیگری (مثلاً خطای اظهارنامه) نسبت به برگ ابلاغ شده، اعتراض داشته باشد، می تواند، درخواست خود را به صورت حضوری و کتبی برای اداره مالیات ارسال نماید؛ اما روش صحیح تر و راحت تر مراجعه به سامانه اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی است که از طریق همان درگاه ملی خدمات مالیات، قابل دسترس می باشد.
برای اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی، پس از رفتن به آدرس my.tax.gov.ir و ورود به سامانه به ترتیب زیر عمل کنید:
1.به درگاه ملی خدمات مالیات به آدرس tax.gov.ir وارد شوید.
2. نام کاربری و رمز عبور را وارد نموده، دکمه ورود به پنل کاربری را بزنید.
یک کد 6 رقمی به شماره همراه شما ارسال می شود که باید آن در کادر مربوطه درج نموده و بر روی دکمه ورود به سامانه کلیک کنید.
3. در صفحه اول سایت، از منوی سمت راست، روی گزینه درخواست ها کلیک کنید.
4. در مرحله بعد، از منوی باز شده، ثبت اعتراضات و شکایات را انتخاب کنید.
5. درصفحه بعد، از ستون انتخاب پرونده و با کلیک بر روی علامت مداد، پرونده ای را انتخاب کنید که نسبت به برگ تشخیص آن اعتراض دارید.
6. در مرحله بعد بر روی گزینه اعتراض به ممیز کل کلیک کنید.
7. در صفحه بعد، فرم اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی مشاهده می کنید. شماره برگ تشخیص مالیاتی مد نظر و سایر اطلاعات خواسته شده را وارد نمایید. در این فرم، کادری برای شرح اعتراض نیز وجود دارد که می توانید، توضیحات خود را در آن تایپ کنید.
به این ترتیب اعتراض شما ثبت می شود.
مراحل اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی
ثبت اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی و رسیدگی به آن مراحلی دارد که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم:
مرحله 1
مطابق ماده 238 قانون مالیات‌های مستقیم، ابتدا مودی به اداره امور مالیاتی مراجعه کرده و درخواست خود مبنی بر اعتراض به برگ تشخیص را به همراه مدارک و دلایل به ریاست اداره ارائه می دهد. مدارک و اسناد توسط رئیس مالیاتی بررسی می شوند. در صورت ایجاد توافق بین مودی و سازمان امور مالیاتی، نتیجه در پشت برگ تشخیص درج می گردد. مودی نیز پرداخت را انجام می دهد و در نهایت برگ قطعی مالیاتی صادر می شود. در غیر اینصورت، پرونده مالیاتی به مرحله دوم می رسد.
مرحله 2
در صورت عدم توافق در مرحله اول، مودی باز هم 30 روز فرصت اعتراض دارد. در این مرحله، اعتراض توسط هیئت حل اختلاف مالیاتی که متشکل از 3 نفر (ممیز مالیاتی، قاضی و نماینده صنف) است، مورد بررسی قرار می گیرد. در اینجا نیز مودی یا وکیل وی می توانند، اسناد و مدارکی مبنی بر اثبات ادعای خود (در زمان حضور در کمیسیون) ارائه دهند.
پس از تشکیل کمیسیون توسط هیئت حل اختلاف (هیئت بدوی)، یکی از حالات زیر اتفاق می افتد:
- رای به تعدیل مالیات تشخیصی
- رای به رفع تعرض (رد مالیات متعلقه بر اساس اسناد ارئه شده توسط مودی و رد برگ تشخیص)
- اجرای قرار به رسیدگی (این رای، دوحالت دارد. در حالت اول، تیم کارشناسی هیئت بدوی، رسیدگی‌های لازم را انجام داده، گزارش تشخیص را به هیئت ارائه می دهد. در حالت دوم، پرونده مجدداً جهت بررسی به حوزه مالیاتی عرضه می شود و این تشخیص به اطلاع هیئت می رسد)
- دعوت مجدد از مودی (در شرایطی که ممیز جلسه یا نماینده صنف در هیئت حاضر نشود)
- رد شکایت (عدم پذیرش اعتراض مودی در کمیسیون و تایید برگ تشخیص)
مرحله 3
پس از مرحله دوم، مودی 20 روز برای اعتراض به رای هیئت بدوی مهلت دارد. در این حالت باید مراتب اعتراض را به هیئت تجدید نظر اعلام کرد.
رسیدگی به اعتراض توسط هیئت تجدید نظر، همانند هیئت بدوی است. رای این هیئت، نهایتاً ظرف مدت 10 روز صادر می شود و در حکم مالیات قطعی است. یعنی در زمان صدور رای، برگ قطعی مالیاتی نیز صادر می‌شود. اگر چنانچه مودی باز هم اعتراض داشته باشد، پرونده به یکی از روش های ذکر شده در قسمت بعد بررسی می گردد.
مرحله 4
بر اساس ماده 216 قانون مالیات‌های مستقیم
مطابق ماده 216، در این مرحله، پرونده مالیاتی بر مبنای وصول و مطالبه بررسی می شود و هیئت حل اختلاف باید فوراً به اعتراض رسیدگی نموده، رای قطعی را صادر کند.
توسط هیئت منتخب موضوع ماده 251 مکرر
اگر مودی پس از گذراندن مراحل قبلی، باز هم اعتراض داشته باشد، باید اعتراض خود را کتباً به وزیر اقتصاد و دارایی اعلام کند. در صورت وارد بودن اعتراض، وزیر، هیئت سه نفره ای برای رسیدگی مجدد به پرونده انتخاب می کند.
توسط شورای عالی مالیاتی
بر اساس ماده 252 قانون مالیات‌های مستقیم، شورای عالی مالیاتی متشکل از 25 کارشناس خبره (حقوق، اقتصاد، حسابداری) بوده و در صورت ارسال شکایت به این شورا، پرونده برای یکی از شعب رسیدگی فرستاده خواهد شد. اگر اعتراض مودی، مورد پذیرش قرار گیرد، پرونده مجدداً به مرحله بررسی توسط هیئت حل اختلاف می رود و قرار رسیدگی نیز صادر می گردد. در صورتی که شکایت مودی قبول نشود، می تواند، اعتراض خود را به دیوان عدالت اداری ارائه دهد.
ناگفته نماند که در این مرحله مودی باید مبلغی معادل مالیات مندرج در برگ تشخیص را به صورت پول نقد یا وثیقه سپرده گذاری کند، تا دستور وصول اجرای مالیات متوقف شود. در غیر اینصورت اعتراض پذیرفته نیست.
مرحله 5
در دو حالت، مودی می تواند، اعتراض خود را به دیوان عدالت اداری ارائه دهد؛ نخست این که در مهلت مقرر به برگ تشخیص اعتراض نکند و بعد از قطعی شدن مالیات، اعلام شکایت نماید؛ اما رسیدگی به اعتراض توسط هیئت حل اختلاف بدوی، امکان پذیر نباشد؛ در این صورت با تشخیص اداره امور مالیاتی، می توان شکایت را به دیوان عدالت اداری ارجاع داد. حالت دوم این است که مودی نسبت به رای های صادر شده در مراحل قبل، اعتراض داشته باشد.
مهلت اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی
بر اساس مواد 238 و 239 قانون مالیات های مستقیم، مهلت پرداخت یا اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی، 30 روز پس از ابلاغ آن است.
اگر مودی یا وکیل قانونی وی در طی مدت اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی، هیچ اقدامی انجام ندهند، میزان مالیات درج شده در برگ تشخیص، قطعی می شود. در این حالت مودی نه تنها دیگر حق اعتراض نخواهد داشت، بلکه احتمال دارد که به خاطر تأخیر در پرداخت مالیات، جریمه شود.
مدت زمان صدور برگ تشخیص مالیاتی
بر اساس قوانین مالیاتی کشور، هر ساله، اشخاص حقیقی تا 31 خرداد ماه و اشخاص حقوقی تا 4 ماه پس از سال مالی خود فرصت دارند، تا اظهارنامه مالیاتی را به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنند. بعد از این مدت، مطابق ماده 156 قانون مالیات های مستقیم، ممیزین مالیاتی، یک سال مهلت دارند، تا اظهارنامه ها را بررسی کرده، با اسناد فیزیکی و سایر مدارک، مطابقت دهند و برگ تشخیص مالیاتی را صادر کنند.
شایان ذکر است، در شرایطی که مودی، اظهارنامه مالیاتی خود را در زمان مقرر، ثبت نکرده باشد، مودی یک سال پس از پایان مهلت ثبت اظهارنامه‌ها، فرصت دارد، تا اظهارنامه برآوردی تهیه کند و بر اساس آن برگ تشخیص را صادر نماید. تهیه اظهارنامه برآوردی، بر اساس اطلاعات مالی مودی از مراجعی مانند بانک مرکزی و تراکنش های مالی انجام شده، صورت می گیرد.
ناگفته نماند که مهلت ابلاغ برگ تشخیص، 3 ماه پس از فرصت یک ساله رسیدگی به اظهارنامه و صدور برگ تشخیص مالیاتی، توسط ممیز مالیاتی است. این ابلاغیه به صورت الکترونیکی انجام می شود؛ مگر در شرایطی که حساب کاربری مودی، غیر فعال باشد که در این صورت، برگه تشخیص به آدرس وی ارسال می شود. مشاورین ما میتوانند شما را در ارتباط با اظهارنامه مالیاتی و خدمات مالی راهنمایی کنند.
ترتیب مراحل صدور برگه تشخیص مالیاتی چگونه است؟
در ادامه آنچه در قسمت قبل گفته شد، می توان ترتیب مراحل صدور برگ تشخیص مالیاتی را به صورت زیر بیان کرد:
- تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی توسط مودی در زمان مقرر
- بررسی اظهارنامه توسط ممیزان مالیاتی و صدور برگ تشخیص (حداکثر تا 1 بعد از تسلیم اظهارنامه)
- ابلاغ برگ تشخیص به مودی به صورت واقعی یا قانونی (نهایتاً 1 ماه پس از بررسی توسط ممیز مالیاتی)
- قطعی شدن برگ تشخیص واقعی در صورت عدم اعتراض مودی، در بازه زمانی 30 روزه پس از ابلاغ
نحوه دریافت برگ تشخیص مالیاتی
همان گونه که پیشتر نیز تا حدودی اشاره شد، دریافت برگ تشخیص مالیاتی از طریق درگاه ملی خدمات مالیات امکان پذیر است. در ادامه، مراحل دریافت این برگ را توضیح می دهیم.
پس از رفتن به آدرس my.tax.gov.ir و ورود به سامانه (پیشتر توضیح داده شد) به ترتیب زیر عمل کنید:
1. در صفحه باز شده، از منوی سمت راست، گزینه کارتابل ابلاغ الکترونیک را انتخاب کنید.
2. در صفحه بعد، گزینه نمایش برگ ابلاغ را بزنید، تا برگ تشخیص مالیاتی را دریافت کنید.
بیان این نکته نیز لازم است که پس از قرار گرفتن هر گونه ابلاغیه در حساب کاربری مودی، این مسئله از طریق پیامک به وی اطلاع داده می شود.
نحوه پرداخت برگ تشخیص مالیاتی
در صورتی که مودی، اعتراضی نسبت به برگ تشخیص مالیاتی دریافت شده، نداشته باشد، باید ظرف مدت 30 روز برای پرداخت آن اقدام کند. برای انجام این کار می توان به اداره مالیات مراجعه کرده و از طریق دستگاه های پوز، پرداخت را انجام داد؛ اما روش دیگری نیز برای پرداخت برگ تشخیص وجود دارد و آن پرداخت الکترونیکی مالیات متعلقه از طریق درگاه ملی خدمات مالیات (my.tax.gov.ir) یا سامانه پرداخت قبوض مالیاتی به آدرس payments.tax.gov.ir است.
برای پرداخت برگ تشخیص مالیات از طریق درگاه ملی خدمات مالیات به ترتیب زیر عمل کنید:
- وارد سایت tax.gov.ir شوید.
- پس وارد کردن شناسه کاربری و رمز عبور، کد 6 رقمی دریافت شده بر روی شماره همراه خود را وارد کنید، تا به سامانه مربوطه دسترسی یابید.
- از منوی سمت راست صفحه، گزینه پرداخت قبض‌های مالیات را انتخاب کنید.
- در صفحه بعد می توانید، قبض مالیاتی صادر شده بر اساس برگ تشخیص را مشاهده نموده و به درگاه پرداخت بانک وارد شوید.
نکات مهم در زمان اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی
یک نکته بسیار مهم در مورد اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی آن است که وارد شدن به هر مرحله از فرآیند دادرسی و تشکیل کمیسیون جدید، در صورتی که موجب صدور رای تعدیل مالیات نگردد، جریمه ای معادل 1 درصد از مالیات متعلقه برای مودی در پی خواهد داشت.
نکته اساسی دیگری که باید بیان کرد، آن است که شیوه نوشتن متن اعتراض در فرم مخصوص، موجب افزایش تاثیرگذاری آن می شود. به طور کلی بهتر است، در هنگام نگارش نامه اعتراض به موارد زیر دقت نمود:
- عدم پرداختن به جزئیات در متن، واضح و خلاصه بودن آن
- نامه اعتراض باید بر حسب نوع مشکل نوشته شود (مثلاً اعتراض به میزان مالیات تشخیصی)
- عدم استفاده از عبارت‌های محاوره‌ای
- پرهیز از هر گونه توهین به سازمان امور مالیاتی یا کارکنان آن
برگ تشخیص و برگ قطعی مالیاتی
در قسمت های پیشین، توضیحاتی درباره برگ تشخص مالیاتی ارائه دادیم؛ همچنین گفتیم، در صورتی که تا 30 روز پس از ابلاغ این برگه، مودی نسبت به آن اعتراض نکند، مالیات مندرج در آن قطعی تلقی می شود. در این شرایط برگ تشخیص از نظر قانونی تبدیل به برگ قطعی مالیاتی می گردد.
شایان ذکر است که پس از اعتراض به برگه تشخیص، موضوع اعتراض در هیأت های اختلاف، بررسی می شود و تا زمانی که رأی نهایی صادر نشود، این برگه، قطعی تلقی نمی شود؛ اما پس از رد یا پذیرش اعتراض و رأی نهایی هیأت‌ها و گروه‌ها، برگ قطعی مالیاتی صادر می شود؛ البته تحت شرایطی، امکان اعتراض نسبت به رأی نیز وجود دارد.
برگ تشخیص مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی انفرادی
از آنجا که مودیان مالیاتی به دو گروه اشخاص حقیقی و حقوقی تقسیم می شوند، برگ تشخیص مالیات نیز دو نوع است.
اشخاص حقیقی، بسته به نوع شغل خود، مشمول مالیات های مختلفی می شوند که برخی از آنها توسط کارفرما از حقوق آنها کسر شده و مشمول پرداخت مالیات نیست؛ اما یکی از مالیات هایی که اشخاص حقیقی پرداخت می کنند، مالیات بر درآمد است که به دو دسته انفرادی و اشتراکی تقسیم می شود. اگر مطابق قانون، درآمد شخص حقیقی، مشمول مالیات بوده و شریک نداشته باشد، برگ تشخیص مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی انفرادی برای وی صادر می شود.
لازم به ذکر است که نحوه صدور، دریافت، ابلاغ و اعتراض به برگ تشخیص مالیات اشخاص حقیقی انفرادی، همانند سایر اشخاص حقیقی و حقوقی بوده و از طریق سامانه درگاه ملی خدمات مالیات، قابل دسترس است.
اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی با کمک مجموعه فینوتکس
اگر نوشتار را به درستی مطالعه کرده باشید، قطعاً متوجه شده اید که دریافت برگ تشخیص مالیاتی، مقوله بسیار مهمی است؛ چرا که تکالیفی برای مودی ایجاد می کند. از آن مهم تر مبحث اعتراض به برگ تشخیص و وارد شدن پرونده مالیاتی به هیأت های حل اختلاف است. در این قبیل موارد، ارائه مدارک و دلایل کافی جهت رسیدگی به اعتراض بسیار مهم می باشد؛ بنابراین کمک گرفتن از افراد مجرب و متخصص در زمینه امور مالیاتی ضروری به نظر می رسد.
مجموعه فینوتکس، سابقه ای درخشان در زمینه انجام خدمات مالیاتی دارد و در تمام مراحل راهنمای شما خواهد بود. این مجموعه به شما کمک می کند، تا با استفاده از روش های کاملاً قانونی، از اختلافات مالیاتی و جریمه جلوگیری کنید و در صورت بروز مشکل، با شرکت در هیات های حل اختلاف، مشکل را حل کرده و به اعتراضات شما رسیدگی می کند.